De Raket van Angoulême

De Raket van Kuifje : Een wereldpremière in Angoulême

Op maandag 19 februari 2001 ondertekenden Jacques Bobe, voorzitter van Magelis, en Nick Rodwell, afgevaardigd bestuurder van Moulinsart SA, de conventie die de contractuele modaliteiten van de bouw en de exploitatie van de Raket van Kuifje in Angoulême vastlegt. De Raket van Kuifje, die 50 meter hoog is (schaal 1:1) en geflankeerd wordt door één van de montagetorens, zal dus in wereldpremière op de site "Les 3 chênes" in Angoulême, in het centrum van het Magelisdorp, opgetrokken worden. Volgens Nick Rodwell gaat het om "een echte uitdaging die alle Kuifjefans uit de hele wereld in vervoering zal brengen". Het scenario, bedacht door het studiebureau JFTL, maakt gebruik van en herschrijft getrouw de thematiek, de beelden, de decors, de sfeer en de personages uit de twee albums van Hergé "Raket naar de Maan. Ook al vormt de raket de voornaamste attractiepool van het project, toch is de montagetoren dè plek waar de reis naar de maan wordt voorbereid en zijn afwikkeling krijgt. De 46 meter hoge toren, die 10 verdiepingen telt met een totale oppervlakte van 2.060 m2, voert de bezoekers, via een parkoers dat de geheimen van de ruimte ontsluiert, geleidelijk van de reële naar de denkbeeldige wereld. De Kuifjefans ontdekken eerst het verhaal van de verovering van het heelal, vervolgens het ontstaan van de twee albums van Hergé en de reconstructie van een raketbasis om uiteindelijk zelf in een speciale bioscoop een simulatie van de vlucht naar de maan mee te maken. Het platform dat de raket stut en de montagetoren zijn verbonden met een "basis", die geïnspireerd is op bouwwerken die in de albums voorkomen. Met dit project, dat tevens een eerste aanzet moet vormen tot de inplanting van een aantal beeldbedrijven en dat moet leiden tot de creatie van een kweekvijver van gekwalificeerd personeel, wil Magalis niet enkel bijdragen tot de economische ontwikkeling van de regio. Het bedrijf wil ook een interactieve inwijdings- en ontdekkingsruimte creëren voor het grote publiek: "De raket vormt de basis voor een ruimer aanlokkelijk geheel waarin thema’s uit het beeldverhaal, de tekenfilm, de film en de beeldtechnieken in het algemeen belicht zullen worden. Verwacht wordt dat deze nieuwe toeristische trekpleister in de Charente zal zorgen voor een jaarlijkse toevloed van vele tienduizenden bezoekers", preciseert Jacques Bobe. De raket, die niet enkel een artistiek en technologisch symbool is voor de wisselwerking tussen het beeldverhaal en de wetenschappelijke scheppingskracht, zou idealiter in 2004 moeten ingehuldigd worden.

De raket van Kuifje: het scenario

Het project, ontwikkeld door het studiebureau JFTL, berust op drie pijlers:

- het lanceerplatform, d.w.z. de sokkel waarop de raket en de montagetoren staan. De toren, die verbonden is met een ‘dynamische’ bioscoop, biedt een onderkomen aan het scenografisch traject. Door middel van loopbruggen kan men de raket binnenstappen

- de basis, bestaande uit drie paviljoenen

- het onthaal, met restaurants en winkeltjes.

Het lanceerplatform: de raket en de toren. Alle thema’s die hier belicht worden, zijn afkomstig uit de twee albums "Raket naar de Maan" en "Mannen op de Maan".

het platform omvat het geheel van de raket en de toren en is 8.250 m2 groot. Opgetrokken uit zandkleurig cement, net zoals in de albums, zal het platform op een sobere manier ingericht zijn: de Jeep, enkele kisten,...

• de raket is gebouwd op schaal 1:1 en is 50 meter hoog. In de grootste sectie is zij 30 m2 groot en heeft ze een diameter van 6 meter. Omwille van de beperkte plaatsruimte en om toegangsproblemen te vermijden, zal de raket slechts eventjes bezocht kunnen worden. De bezoekers zullen het ruimtetuig vanuit de montagetoren langs 3 loopbruggen kunnen bereiken. Ze zullen een blik kunnen werpen op de 3 hoogste compartimenten via de patrijspoorten of vanop het balkon en een inwendige loopbrug. Let wel, in de raket zal men niet vrij kunnen rondwandelen of er even halt houden.

de montagetoren is in feite de voornaamste attractie. Ze is niet minder dan 2.060 m2 groot en telt 10 verdiepingen, die gemiddeld vijf meter hoog zijn. De eerste zes etages zullen toegankelijk zijn voor het publiek. Doorheen de glazen wanden zal men de raket voortdurend kunnen bewonderen.

10: openluchttterras met panoramisch zicht en telescopen. Toegang tot de raket, binnenzicht via patrijspoorten;

9 en 8: restaurant en cafetaria. Toegang tot de raket;

7: onthaal Magalis;

6: "Kuifje bij de grondleggers van de ruimtevaart" doet de geschiedenis van de verovering van het heelal sinds de V2 herleven, met wetenswaardigheden over wetenschappers en visionaire auteurs (Cyrano de Bergerac, Jules Verne, de SF-auteurs...). Ook hier weer is er een toegang tot de raket voorzien.

5: "Kuifje en de verovering van de ruimte" biedt een levendige beschrijving van het ruimteavontuur: de astronauten die voet op de maan hebben gezet, dieren die de ruimte werden ingestuurd, de verschillende ruimtebases in de wereld...;

4: "De bronnen van Raket naar de Maan": daar zal niet alleen het beeldmateriaal dat Hergé bij het ontwerp van zijn albums gebruikte worden getoond maar zal ook aandacht worden besteed aan de actualiteit en de historische na-oorlogse context;

3: "Raket naar de Maan": de ruimtebasis, de voorbereiding van de reis, de training van de teams, de voertuigen...;

2: "Raket naar de Maan": de voorbereidingen van de lancering, de verschillende compartimenten van de raket, de trainingszalen, het technisch materiaal, de besturingspanelen...;(in die twee laatstgenoemde verdiepingen zal er met virtuele beelden, aangepast klankmateriaal en diorama’s worden gewerkt)

1: de pre-show: de controlezaal, uitgerust met een groot scherm, de aftelling. De bezoekers zullen er zelf commando’s kunnen bedienen en de evolutie van de vlucht van de voorgaande groep kunnen volgen.

Hier ligt ook de toegang tot de dynamische bioscoop waar zich de vlucht naar de maan volgens een welbepaald scenario afspeelt: een groep van 50 personen volgt er een scenografisch parkoers in een gang, met hologrammen en begeleiders in ruimtepakken.

De dynamische bioscoop: de reis naar de maan

Een film van de reis van de raket in 3D, geprojecteerd op een halfrond scherm. Dank zij beweegbare zetels worden vertrek en gewichteloosheid gesimuleerd... Daarna volgt een post-show, die de bezoeker in een ‘maansfeer’ onderdompelt, met beelden van onze satelliet, beelden van de aarde vanuit de maan, wetenschappelijke gegevens, enz. En tenslotte, een klein cafetaria met zicht op de Charente en een boetiek, gewijd aan "Raket naar de Maan".

De lanceerbasis: Die is 2.500 m2 groot. Al naar gelang van de evolutie van het project, zal de lanceerbasis ook de inplantingsplaats kunnen zijn voor het ‘Centre de Découverte du Pôle Image" (een Centrum voor het Beeld), waar tentoonstellingen zullen worden georganiseerd naar de thema’s uit Kuifje.

Het onthaal: Gelegen op 100 meter zuidwaarts van de lanceerbasis, zal het onthaal gevestigd zijn in een gesloten ruimte, met typisch "Syldavische" decors en een dito architectuur. Het onthaal omvat tevens een verkoopruimte, een informatiebalie voor de bezoekers en enkele souvenirswinkeltjes met arikels over Kuifje, de raket of de tijdelijke tentoonstellingen. Daar vindt tevens de controle van de biljetten plaats.

De raket van Kuifje: de basis voor een gigantisch project

Op dit ogenblik is het Raket-project in volle ontwikkeling. Een aantal bijkomende offerteaanvragen werden inmiddels uitgeschreven om de raket tot in de minste details te kunnen reconstrueren. Oorspronkelijk was overwogen om de raket op te trekken op het eiland Marquet in de Charente. Uit een grondige voorstudie bleek dat dit plan onhaalbaar was wegens overstromingsgevaar. Omwille van de veiligheid en de bereikbaarheid van de site vanuit het centrum van Angoulême werd een nieuw plan van aanleg uitgewerkt. Geopteerd werd voor een "bipolaire" inplanting, waarbij twee sites worden voorzien, elk op één der oevers gelegen maar aan elkaar gelinkt via een rivierverbinding. Op de ene oever, op de zogenaamde "site du Nil", komt de "Cité Magelis", met de maatschappelijke zetel van Magelis en diverse opleidingscentra en animatiestudio’s. Dit wordt in feite het kloppende hart van het Franse centrum voor het beeldverhaal (CNDBI), waar ook het stripmuseum een vernieuwd onderkomen moet vinden, evenals een nieuwe bibliotheek voor het beeld en een centrum voor hedendaagse beeldtechnieken. Twee kilometers verder aan de stroom, op de "site des Trois Chênes" komt dan de "Village Magelis" met de raket van Kuifje. Hier wordt het grote publiek verwacht. Later zal er ook een groot Congres- en Tentoonstellingscentrum worden opgetrokken.

De Bronnen voor "Raket naar de Maan"

"Door te blijven geloven in zijn dromen heeft de mens ze ook waargemaakt", Hergé."Mannen op de Maan" is wellicht het beroemdste avontuur van Kuifje en bij de verschijning van het album werden er meer dan 5 miljoen exemplaren van verkocht. Nochtans bleef de geestelijke vader van Kuifje ook hierover zeer bescheiden. Tot aan zijn overlijden wist het grote publiek bijna niets over deze discrete man. Georges Remi verschuilde zich acher Hergé, die zich op zijn beurt achter Kuifje verschuilde.

"Raket naar de Maan" (1953) vertelt het verhaal van de voorbereidingen voor de maanexpeditie, die professor Zonnebloem vanuit Syldavië plant.

"Mannen op de Maan" (1954) beschrijft vervolgens de ruimtereis en de verkenning van onze natuurlijke satelliet door Kuifje en zijn compagnons. En dat vijftien jaar voor de Amerikaan Amstrong zijn eerste stap op de maan zette ! Een adembenend visionair verhaal, een verbluffende en uitstekend gedocumenteerde anticipatie van de realiteit.

"Hergé startte zijn dubbel maanverhaal op 30 maart1950. Deze episode is veruit de langste die Hergé ooit op papier zette: de laatste plaat verscheen op 30 december 1953 en in totaal werden er niet minder dan 117 bladzijden gepubliceerd. Het verhaal werd gespreid over twee albums en Hergé zorgde ervoor dat het eerste album op één van de spannendste momenten van de episode eindigde: namelijk wanneer de raket naar de maan pas de aarde heeft verlaten en niemand weet of de inzittenden nog in leven zijn (...)

Hergé is er in geslaagd de meest waarachtige maanexepeditie uit de geschiedenis te beschrijven dankzij de uitgebreide en grondige wetenschappelijke documentatie die hij over het onderwerp verzamelde. Uit al deze bronnen puurde hij de nodige referenties om zijn verhaal te ondersteunen. De meeste elementen trof hij aan in het boek "L’Astronautique" (De Astronautiek) van Alexandre Ananoff, dat op 10 maart 1950 van de persen rolde, amper een twintigtal dagen voor de eerste plaat van het avontuur in het weekblad Kuifje verscheen (...)

De wetenschappelijke omkleding van Hergé’s fictie is fenomenaal. Voor het eerst kon men mensen in echte ruimtepakken op de Maan zien rondlopen, daarbij gebruikmakend van nooit geziene spitstechnologische hulpmiddelen. Voor het eerst schonk een op wetenschappelijke gissingen gestoeld verhaal ons inzicht in de werking van de ruimte en haar wetten. Voor het eerst werden de gewichtloosheid en de verbijsterende leegte van de ruimte in beeld gebracht op zo’n wijze dat iedereen in de ban van het onbekende raakte. De lezers werden als het ware met de neus op de relativiteit van de mensheid gedrukt. De beslissing van Hergé om dit thema aan te pakken, werd hem ook ingegeven door de tijdsgeest. Na de tweede wereldoorlog waren lucht-en ruimtevaart in volle opgang, maar een reis buiten de atmosfeer van de aarde of een bemande ruimteraket werden toen slechts in een heel verre toekomst voor mogelijk geacht. De geschiedenis zou aantonen dat deze voorspellingen fout waren. Hergé trapte niet in de val. Hij was de realiteit wel 20 jaar voor..." (uit "Dossier Kuifje: bronnen, versies, thema’s, structuren" van Frédéric Soumois, in het Frans verschenen bij Jacques Antoine).