De raket bij het opstijgen

Collectie “De iconen”

De raket bij het opstijgen

Nadat hij Kuifje naar alle uithoeken van de planeet had gestuurd, besloot Hergé hem de meest bijzondere reis van allemaal aan te bieden, een reis naar de Maan.

Grafisch gezien is de raket de synthese van de ruimtevaartuigen zoals de sciencefiction uit de jaren vijftig ze zich voorstelde. We kunnen zeggen dat het zelfs de kwintessens is.

Het zou bekend moeten zijn dat in 1950, op het moment van de publicatie van de eerste platen van het avontuur in de Kuifjeskrant, de reis naar de Maan alleen maar sciencefiction was.

Men heeft lang gedacht dat de manier om de mens naar de Maan te lanceren uit de bewapeningstechnieken zou komen. Jules Verne stelt zich in zijn roman “De la terre à la Lune” (Van de aarde naar de maan) (1865) niets anders voor dan een enorme schelp die door een gigantisch kanon wordt afgevuurd. De machine werd door de leden van de “Gun club” ontwikkeld. Georges Méliès liet zich hierop in zijn film “Le Voyage dans la Lune” uit 1902 inspireren.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog maakte één machine veel krantenkoppen: de beroemde V2-raket. Het was het eerste kunstmatige object dat een hoogte van 100 km bereikte.

Hergé was altijd op zoek naar details om geloofwaardigheid aan zijn verhalen toe te voegen en dit nieuws ontsnapte Hergé niet. In zijn bibliotheek stond een boek uit 1947 geschreven door een kolonel van het Amerikaanse leger, getiteld "German research in World War II" (Duits onderzoek in de Tweede Wereldoorlog). Het was het rapport van een geallieerde commissie belast met het bestuderen van Duits wetenschappelijk onderzoek. Hergé heeft een getrouwe reproductie van de omslag op pagina 23 van De zaak Zonnebloem gemaakt.

We worden onmiddellijk getroffen door de gelijkenis van het prototype van professor Zonnebloem, de XFLR-6, met de V2 getekend op de cover.

Men kan stellen dat het gebruik van het dambord ook een bron van inspiratie zal zijn geweest. Dit was een kenmerk van deze machines: tijdens een lancering maakte het dambord geschilderd op de romp het mogelijk om de rotatiebewegingen van de raket ten opzichte van de as van het traject (zijn rol) tijdens de kritieke fase van het opstijgen te observeren.

Merk op dat Wernher von Braun, de uitvinder van de V2, ook de vader is van de Saturnus-raketfamilie binnen de NASA, waaronder de Saturnus V die Armstrong, Aldrin en Collins naar de Maan stuurt, 16 jaar na Kuifje.

Deze raket is de icoon van de iconen.

Hoe kunnen we vanuit het oogpunt van design een dergelijk emblematisch object, dat al duizenden keren is gezien en beoordeeld, aanpakken? Hoe kunnen we iets nieuws brengen?

Misschien op de manier waarop koks soms proberen om bepaalde klassiekers uit de gastronomie te "herzien" om een originele versie te presenteren...

Om dit te bereiken wilden we de raket uit zijn gebruikelijke functie als decoratief object halen door hem aan het avontuur te koppelen.

Daarom werd er natuurlijk voor het moment van het opstijgen gekozen. Dit zijn de eerste paar seconden van de reis, het precieze moment waarop de raket zich van de grond trekt, dat wil zeggen, het meest intense moment voor de personages die letterlijk door de versnelling verpletterd worden en uiteindelijk het bewustzijn verliezen.

Een straal gloeiend gas wordt uit de straalpijp gestuwd, waardoor er een enorme verbrandingswolk op de grond van de basis ontstaat.

De raket is niet langer een inert object, maar een ruimtevaartuig dat de helden meeneemt naar het onbekende, op een gevaarlijke ontdekkingsreis, waarbij het ruimtevaartuig zelf deel uitmaakt van het gevaar.

Er is ook aan de verhoudingen gewerkt.

Hoewel de raket inderdaad een "icoon" is en het onderwerp van vele bijproducten is geweest, zijn er schaalmodellen van de raket in de loop der tijd op verschillende manieren gemaakt en zijn de verhoudingen van fabrikant tot fabrikant verschillend. In feite is er nooit een esthetische "canon" gedefinieerd om het uiterlijk ervan duidelijk vast te leggen.

Historisch gezien werden de eerste modellen van hout gemaakt en het is het plan op pagina 35 van Raket naar de maan (de "Blauw" of "Blauwdruk" van professor Zonnebloem) dat als model voor het draaien van de stukken diende.

Als het plan een integraal onderdeel is van Raket naar de maan, dan hebben we gemerkt dat het vaak niet strookt met de tekeningen van de raket en dat het uiteindelijk niet representatief is voor de algemene perceptie die we in de albums hebben. Dit is vrij duidelijk wanneer het bijvoorbeeld naast de cover van het album Raket naar de maan staat.

Om hem de volumes van het passagierscompartiment te helpen identificeren, liet Hergé een model van de bovenste verdiepingen maken, maar geen complete raket. Dit is te zien aan de kleine variaties in de proporties van de ene tekening tot de andere in de albums.

Kortom, noch het plan op pagina 35, noch het gedeeltelijke model kan als een absolute referentie voor het uiterlijk van de raket hebben gediend.

Daarom hebben we ervoor gekozen om ons meer op alle tekeningen te concentreren. Het was daarom noodzakelijk om een visueel compromis te vinden tussen al deze voorstellingen door de nadruk op de belangrijkste momenten te leggen, wanneer de raket op de voorgrond staat. We stellen vast dat twee trends opvallen: de romp is over het algemeen "buikvormiger" dan op het plan en de verhouding tussen de voeten en de romp is niet dezelfde.

We hebben ook de dikte van de vleugels versterkt voor een grotere sterkte met behoud van de scherpte van de randen.

Een tweede onderwerp waarop we ons focussen is: de antenne.

We moeten het toegeven, we houden van deze antenne, het is een beetje zoals de laatste hand van de raket, de kers op de taart. Helaas heeft ze altijd grote problemen in de productie veroorzaakt. De antenne is veel te dun en breekt bij de geringste impact op de modellen die de verhoudingen respecteren of ze wordt tot een eenvoudige metalen staaf gereduceerd om breuk te voorkomen en daarom is ze dus een beetje grof en niet gerelateerd aan het originele ontwerp... Kortom, het is een detail dat nog nooit op een bevredigende wijze kon worden afgehandeld.

En dus, in plaats van genoegen te nemen met iets wat bij benadering of te fragiel is, gaven we er gewoonweg de voorkeur aan om ze niet weer te geven. Het is een kleine ontrouw aan de tekening, een beslissing die waarschijnlijk een beetje radicaal was, maar die door de rede werd ingegeven.

Bovendien maakt het het mogelijk om de raket te synthetiseren, waardoor ze misschien nog wel essentiëler en "iconischer" wordt.

Kortom, twee sterke beslissingen voor de definitie van een "canon" die, waarvan wij hopen, dat ze recht aan de tekening doet.

De afgelopen jaren is de raket in verschillende formaten in deze richting verkrijgbaar geweest (een versie van 6 meter is in de "Connector" van de internationale luchthaven van Zaventem, vlakbij Brussel, zichtbaar).

Zoals alle stukken uit de collectie “De iconen” is de oppervlakteafwerking satijnachtig.

Dit verzacht het carrosserie-effect dat gewoonlijk met de raket wordt geassocieerd. Hergé heeft geen enkele aanwijzing van reflectie achtergelaten, de glans is in feite een conventie of een gewoonte die verband houdt met de techniek van het lakken van hout van de eerste modellen.

Kleur is ook een andere conventie. Maar deze conventie is van essentieel belang. Een zeer specifiek rood is nauw verbonden met de visuele identiteit van de raket, hoewel het niet precies overeenkomt met die van de albums (merk ook op dat dit rood van album tot album verschilt: licht paars in Raket naar de maan en meer oranje in Mannen op de maan).

Toch is het echter onmogelijk om ervan af te wijken. Varianten zijn in het verleden al eens geprobeerd om dichter bij de albums te komen, maar geen enkele is ooit overtuigend geweest.

Rood moet een zeer specifieke kwaliteit en dichtheid hebben die helaas in geen enkele kleurenkaart te vinden is. Het verkrijgen van de exacte kleur is daarom niet eenvoudig en vereist veel heen en weer reizen van en naar het atelier.

De in hars gegoten assemblage heeft een hoogte van 390 mm. Verhoudingsgewijs integreert de raket zich goed met de andere stukken uit de collectie. De raket alleen al meet 220 mm, een grootte die nog niet eerder is gezien.

De verschillende elementen (de raket, de sokkel, de wolk en de gloeiende gasstraal) zijn afneembaar.

We zijn erg trots om u vandaag de raket te kunnen voorstellen.

Het is aan u om te beslissen of onze maanraket zijn doel heeft bereikt...