Tchang !

Dossier ~ maandag 5 oktober 2009
Tintin in Tibet (1960) - Page 19]

Met het uitspreken van de naam Tchang, in een restaurant, maakt een jonge Chinees opnieuw zijn opwachting in het universum van Hergé. Maar kent u de ware geschiedenis van de man die model stond voor deze opmerkelijk figuur? Hier lichten we een eerste tipje van de sluier...

Rendez-vous in het Hergé Museum!

Tchang & Hergé, twee kunstenaars vinden elkaar : da's de titel van een bijzonder interessante tentoonstelling die van 21 oktober 2009 tot in februari 2010 wordt georganiseerd in het Hergé Museum.Andere mogelijke titel ware geweest : Tchang & Hergé, parcours van avonturiers in vriendschap. Want de expositie besteedt inderdaad vooral aandacht aan de gedeelde lotsbestemming van twee kunstenaars wier oeuvre en levensloop nauw met elkaar verweven zijn. Hergé heeft altijd benadrukt welke belangrijke rol Tchang heeft gespeeld, niet enkel bij de totstandkoming van het album De blauwe Lotus maar ook bij de daaropvolgende verdere ontwikkeling van zijn carrière.Anderzijds is Tchang-Tchong-jen, mede omwille van de populariteit van zijn alter ego in het stripverhaal, hier een nog te weinig vermaard kunstenaar. Zijn indrukwekkend œuvre verdient nochtans een veel grotere bekendheid. Alvast een prettig bezoek aan de wereld van het schone en van de vriendschap !

1907, op twee uithoeken van de wereld

Hergé gaf het ruiterlijk toe : "Dankzij Tchang heb ik de zin van de vriendschap, van de poëzie, van de natuur beter leren begrijpen... Hij was een uitzonderlijke knaap (...) Hij heeft me de Chinese poêzie en het Chinese schrift leren ontdekken : « de wind en het been », waarbij de wind staat voor de inspiratie en het been voor de grafische vormgeving. Voor mij ging toen een nieuwe wereld open". Velen, die niet echt vertrouwd zijn met de wereld van Kuifje, vragen zich soms af of Tchang ook daadwerkelijk heeft bestaan. Uiteraard ! Tchang Tchong-jen en Georges Remi (Hergé) zagen in hetzelfde jaar het levenslicht : 1907. Eerstgenoemde op 15 september in Xujiahui, een voorstad van Shanghai ; de andere op 22 mei in Etterbeek, een Brusselse deelgemeente. Belangrijk detail : de naam Tchang Tchong-jen betekent "vol menselijkheid". Het kind groeit op in een eenvoudige familie. Z'n vader is houtbewerker, z'n moeder borduurster.

Hergé en Tchang op een zondag in de Knapenstraat in Schaarbeek - 1935
Tchang in zijn atelier - Eind jaren 1940
Omslagillustratie van Le Petit Vingtième - 1935
Tchang Tchong-jen - Het oude centrum van Shanghai - 1938

Tchang voor Hergé en Kuifje

Het leven van Tchang werd grondig beïnvloed door de loop van de geschiedenis. In de 20ste eeuw werd China immers geconfronteerd met belangrijke en dramatische gebeurtenissen. Zo werd in 1911  -  na een eeuwen durend keizerlijk bestuur - de republiek uitgeroepen. Dat was mede een gevolg van het feit dat tal van westerse landen (Engeland, Frankrijk, Duitsland, Rusland, de Verenigde Staten...) al sinds het midden van de 19de eeuw een begerig oog op het "Rijk van het Midden" hadden geworpen. Dat zorgde voor spanningen en zelfs opstanden. Maar als kind trok Tchang zich weinig van die politieke problemen aan. Hij hield zich veel liever bezig met tekenen. Zo kopieerde hij al op jonge leeftijd de illustraties van een volksroman uit de 14de eeuw, De drie koninkrijken. Hoewel zelf dus autodidact, kreeg hij de tekenkunst stilaan onder de knie. En wel door het nabootsen van prentjes die met sigarettenpakjes meegeleverd werden. Ook leerde hij hoe hij figuurtjes uit klei kon maken.

Intussentijd in Brussel...

Hier zullen we niet dieper ingaan op de biografie van Hergé, ook al omdat u die elders op deze site kunt terugvinden. Wel willen we er aan herinneren dat ook de jonge Georges Remi, die indertijd les volgde aan het Sint-Bonifatiuscollege in Elsene (bij Brussel) en tijdens het weekend en de schoolvakanties als scout actief was, ook al van in zijn prille jeugd in de ban was van tekenen. Zijn eerste grote productie, die hij zelf Totor, C.P. des Hannetons (Totor, patrouilleleider van de Meikvers) doopte, verscheen vanaf 1926 in een scoutstijdschrift. De auteur was toen amper 19 jaar oud !Enkele jaren later, meer bepaald tijdens het paasfeest van 1922, maakte hij kennis met priester Edouard Neut, de latere animator van de vereniging van Chinese studenten in België  -  een ontmoeting die niet zonder verdere gevolgen zou blijven...

Van 1927 tot 1931

Eenmaal zijn studies beëindigd, periode waarin hij ook het Frans onder de knie krijgt, zal Tchang Tchong-jen, zoals zovele van zijn landgenoten, vanaf 1927 daadwerkelijk geconfronteerd worden met de wederwaardigheden van de geschiedenis. Voor hij gaat werken voor Tuhua Shipao (Hedendaags Kunstmagazine) is hij b.v. korte tijd actief als decorateur voor de filmstudio Hehe. Hij geeft tussendoor tekenles aan kinderen uit voorname families. In één van die gezinnen vindt hij een soort van tweede thuis. Mevrouw Tan wordt zelfs zijn meter en zet hem er toe aan een studiebeurs aan te vragen zodat hij in Europa zijn kunstopleiding kan vervolmaken. Op 18 september 1931 scheept Tchang Tchong-jen uiteindelijk in op een boot met bestemming Marseille. Later reist hij door naar Brussel. Maar dan weet hij nog lang niet dat een krant in ons land, sinds 1 november 1928, uitpakt met een jeugdbijlage, "Le Petit Vingtième".

Een briljante academiestudent

Het is misschien toeval, maar op de dag waarop Tchang per boot Shanghai verlaat, saboteren Japanse spionnen de spoorlijn die Moukden met T'ien Tsin verbindt. Dat vormde meteen het voorwendsel voor de Japanse invasie in Mantsjoerije.Intussentijd heeft Hergé definitief voor een pseudoniem gekozen. Op 10 januari 1929 heeft hij immers Kuifje gecreëerd die hij achtereenvolgens naar de Sovjet-Unie, Congo en Amerika stuurt. Dan reist de jonge reporter naar het oosten  -  een avontuur dat later in alkbumvorm wordt uitgebracht onder de titel De sigaren van de farao. In de periode 1931-1934 ontpopt Tchang zich op de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten, in Brussel, tot een briljante student. Hij leert er zijn talenten ten volle te ontwikkelen en volgt er ook beeldhouwlessen. Korte tijd nadien wordt hij secretaris en woortdvoerder van de vereniging van Chinese studenten in België. In die functie maakt hij kennis met pater Neut.Zonder dat Tchang het beseft, wordt dan al de link met Hergé gelegd. Maar dat verhaal vertellen wij u hier volgende week !

Choisissez un pseudo
Entrez votre email
Entrez un mot de passe
Choisissez un pseudo entre 5 et 12 caratères.
Valider mon inscription
Dans quelques secondes vous allez recevoir un email de confirmation.
 
Vous pouvez dès à présent vous connecter avec vos identifiants.

OK